Sezeona 6 TL ve üzerinde bir fiyatla başlayan fındık piyasası bir hafta için 5.70’e geriledi. Rekolte tartışması, Borsa-Ziraat Odası fiyat düellosu arasında sıkışan fındık üreticileri dertlerini gazetemize anlattılar.

Üreticiler, piyasada alıcıların güçlü bir rakibi olmadığı görüşünü dile getirerek, “Fiskobirlik yok, TMO yok, bir tek tüccar var. Bu mübareğin fiyatı 7, 5 liranın altına düşünce resmen üreticinin, köylünün ekmeğini elinden alıyorlar” diye yakınıyor.  Bir diğer üreticimiz ise, “Okullar açılacak, üniversiteye öğrenci gönderilecek, üretici ister istemez getirip fındığı satacak. Bunu tüccarlar da gayet iyi biliyor. Fındığı indirme pazara diyorlar ne yapsın bu üretici şimdi. Hadi bekletmiş olalım. Altın fiyatları çıktı 90’a, Dolar çıktı 2’ye benim fındık bekle bekle yine 5 lira 70 kuruş” diyor.

Bazı üreticiler de kurumların fiyat konusundaki rekabetinden olumsuz etkilendiklerini vurgulayıp, “Fındık oyuna getiriliyor. Fındığı yiyip bitiriyorlar. Bu sene söz de fındık az diye para edecek hesabı yapılıyor ama ne derece doğru göreceğiz. Zaten herkes farklı bir şey söylüyor. Borsa, ayrı, tüccar ayrı, Fiskobirlik desen hep ayrı. Ne olacağı belirsiz. Biz üretici olarak alın terimizi alamıyoruz” görüşünde.  Fiyatların ilçeler arasında bile değiştiğini söyleyen bir üretici ise, “Fatsa’da ayrı bir fiyat, Ünye'de ayrı bir fiyat alınıyor.  Giresun’da farklı. Hepsi değişik. Ama diğer yerlerin Ordu’dan yüksek olduğu kesin. Fiyatın ne olduğu belli değil. Fiskobirlik piyasadan yüksek alıyorum diyor ama parası yok” diyor.

Fındığı Pazar indirmeyin önerisini gerçekçi bulmayan üreticiler ise, “Bugün çıkıp fındığı pazara indirmeyin diyorlar. Ben de başkanlara şunu soruyorum: Köylü nasıl, hangi parayla fındığını getirmesin? Pazara fındık getirmeyin diyenler çıksın basının karşısına “biz size para dağıtacağız, bu parayı alın ürününüzü pazara getirmeyin” desinler, biz de bunları getirmeyelim. Biliyorlar ki biz çocukları okutacağız, alacak vereceğimiz var, düğün yapacağız, darda kalacağız ve o fındığı götüreceğiz” diyor.

Söz üreticide:

Hasan Akpınar:
“Köylünün ekmeğini elinden alıyorlar”
-Rekolteyle ilgili söylenilenler gerçekten hikaye. Rekolte açıklıyorlar öyle, fındık açıklıyorlar öyle. Geçen seneye göre benim fındığım yarı yarıya eksik.  Ziraat Odası, Borsa ve diğer fiyat açıklayanlar oturdukları yerden bir şeyler söylüyorlar. Bunların yaptığı iş kolu fiyat açıklama değil, rekolte açıklama değil. Rekolteyi, fiyatı köylüye sorsunlar. O kıyaslamayı köylü yapar ancak.  Borsa 5.90-5.95 lira açıklıyor fiyatı.  Fındığı tüccarla yiyecekler onlar. Senin benim emeğimi yiyecekler. Ne kadar ucuza alınırsa o kadar kârımız var diyorlar. ‘3 ayda alacaktık, 9 ayda alırız fiyat bu’ diyorlar. Çünkü rakibi yok, Fiskobirlik yok, TMO yok, bir tek tüccar var. Bu mübareğin fiyatı 7.50 lira.  7.5 liranın altına düşünce resmen üreticinin, köylünün ekmeğini elinden alıyorlar.

Soner Kırca :
“sömürülüyoruz”
-Ben 1952 doğumluyum, bundan evvel ki idarelerde fındık toplanmadan önce fiyatı belirleniyor, insanlar da şevkle çalışıyordu. Şimdi fındığı toplayıp, kurutuyorsunuz, çuvala koyup pazara götürene kadar daha fiyat belli değil. Kimin ne yaptığı hiç belli değil. Açıkcası insanlar sömürülüyor düşüncesi içerisindeyim. Deyin ki bugün 10 lira fındık. Pek tabi insanlar şevkle çalışacak, bahçesine daha iyi bakacak, rekolte yükselecek, devlete katkısı fazla olacak. Yani bu şekilde herkes bir yerden çekiştirirken insanların da şevki kalmıyor. Şuan 5.9 -6- 6.5 lira deniyor. İnsanlar tutturabildiğine satıyor. Bu pazarın böyle olmaması lazım. Fakir fukara 11 ay bunu bekliyor. Emeklisi yok, ek geliri yok, köylü ne yapacak. Zaten garip. Haftalık 50-100 lira tüccarından alıp eksiğini görüp gidiyor. Zaten bir sürü borç yapıyor. Bu borca karşılık mecbur fındığını götürüp verecek, vermese sonraki sene alamayacak aç kalacak. Lafın özü sömürülüyoruz.


Osman Güleç :
“Bunlar gerçek fiyat değil”
-Şimdi randıman kırmadan 6-6.50’ye alınıyor. Bunlar aslında fiyat değil. Borsa da dün 6 liraydı, bugün 5.90. Bu fiyatlar gerçek fiyat değil. Bu sene beklenen fındık olmadı. Fiyatlar yükselir ama üreticinin beklemesi lazım.Tabi adam mecbur kalıyor satmaya ona da bir şey diyemiyorsun.

Abdullah Atac :
“Dolar çıktı, Altın çıktı, fındık bekle bekle yine aynı”
-Fındık piyasası, Karadeniz’in en güzel mahsulü. Halkın geçimi tamamen fındığa bağlı. Bugün fındık maliyeti 5.20 -5.30. Eğer fındık 5.90’dan satılıyorsa üreticinin elinde bir şey kalmıyor demektir. Bizim fındığımıza 5.90 deniyorsa bu, üreticinin elindeki fındığı kapma politikasıdır. Bugün fındık gerçek değerinde satılsa en az 7.50-8 lira olmalı. Fındığı 5.80-5.90-6-6.20 gibi fiyatlara kapıp, piyasada manavlar, büyük tüccarlara randıvanla veriyorlar, 3-4 yüz lira aracılıktan kar ediyorlar. Tekeller de işin özünü, kaymağını yiyorlar. Okul sezonu açılacak, üniversiteye öğrenci gönderecek üretici ister istemez getirip fındığı satacak. Bunu tüccarlar da gayet iyi biliyor. Fındığı indirme pazara diyorlar ne yapsın bu üretici şimdi. Hadi bekletmiş olalım. Altın fiyatları çıktı 90’a, Dolar çıktı 2’ye benim fındık bekle bekle yine 5.80-5.90


Kaya Sayın :
“ Üretici çelişkide kalıyor”
-Fındık oyuna getiriliyor. Fındığı  yiyip bitiriyorlar. Bu sene söz de fındık az diye para edecek hesabı yapılıyor ama ne derece doğru göreceğiz. Zaten herkes farklı bir şey söylüyor. Borsa, ayrı, tüccar ayrı, Fiskobirlik desen hep ayrı. Ne olacağı belirsiz. Biz üretici olarak alın terimizi alamıyoruz. Bu seneye bakarsan geçen seneye nazaran daha bir nebze daha iyi fiyat. O da fındık olmadığı için.  Hadi bu sene 6-6.50’e verdik diyelim, seneye fındık olduğunda ne yapacağız. Eskiden açıklanıyordu fiyat seneden seneye üstüne fark veriliyordu. Şimdi sahip çıkanı yok, belli bir fiyat yok. Sabit bir fiyat olmalı. Ordu Borsası, Trabzon ayrı, Giresun ayrı, Ziraat ayrı, Fatsa bile farklı bir fiyat açıklıyor. En düşük de Ordu borsasında veriliyor. Buna bir çözüm bulunmalı. Millet de çelişkide kalıyor, fiyat artacak mı artmayacak mı diye.

Hüseyin Yeşilyurt :
“ Her türlü üretici perişan”  
-Borsa zaten net bir fiyat açıklamıyor. Borsa oradaki fiyatı vatandaş görsün hesabıyla açıklıyor. Tüccar şuan fındığı 6.50’ye falan alıyor. Ziraat odası zaten hep değişik. Onun ne olduğu belli değil. Herkes bir şey söylüyor, olan üreticiye oluyor. Her türlü üretici perişan.  Azami fiyat 7.50 olmalı. Fatsa da ayrı bir fiyat, Ünye'de ayrı bir fiyat alınıyor.  Giresun’da farklı. Hepsi değişik. Ama diğer yerlerin Ordu’dan yüksek olduğu kesin. Fiyatın ne olduğu belli değil. Fiskobirlik piyasadan yüksek alıyorum diyor ama para yok.


Baki Ertuğrul :
“  Tüccar istediği gibi atını oynatıyor”
-Fındıklar ucuza gidiyor.  Her şey para para, ama fiyat hiç yok. Gürcistan’dan, Doğudan işçi geliyor. Gençlerimiz fındığı hemen toplayalım bitsin istiyor. Sadece bir işçi ücreti 60 lira gerisini siz düşünün. Komşular, akrabalar birlik olup dışarıya para verdirilmemeli. Birlik olup böyle yapılırsa en azından üretici bu masraftan kurtulur. Tüccar istediği gibi atını oynatıyor. Fındık üreticisi nerden baksan perişan...

Ethem  Türkmen :
“ Üreticiyi oyalamaya çalışıyorlar”
-Şuan açıklanan fiyatları beğenmiyoruz. Bunların nasıl hesapladıklarını bilmiyoruz. Bugün çıkıp fındığı pazara indirmeyin diyorlar. Ben de başkanlara şunu soruyorum: Köylü nasıl, hangi parayla fındığını getirmesin? Pazara fındık getirmeyin diyenler çıksın basının karşısına “biz size para dağıtacağız, bu parayı alın ürününüzü pazara getirmeyin” desinler, biz de bunları getirmeyelim. Bugün bu açıklamaları yapanlar bahçeye girip hiç sıkıntı çekmişler mi? Bunları yapmadan ellerini kollarını sallayarak bize yorum yapmasınlar. Herkes bir şeyler söyleyerek üreticiyi oyalamaya çalışıyor. Halk çaresiz. Bize mali destek versinler biz pazara fındık götürmeyelim, fiyatlar artsın. Biliyorlar biz zaten çocukları okutacağız, alacak vereceğimiz var, düğün yapacağız, darda kalacağız ve o fındığı götüreceğiz. Herkes hayatını fındığa bağlamış. Peki biz ne yapacağız? Bize çıksın onu söylesinler; ben ellerimle kendim götürüp bırakacağım Ziraat’ın kapısına. Bir sene de daha peşine gitmeyeceğim. Ama üreticinin halini anlayan yok. Götürmeyip de ne yapacağız. Ziraat Odası başkanlığı olarak kendi görevlerini yapsınlar, biz zaten görevimizi yapıyoruz. Halka sahip çıksınlar, biz de onlara sahip çıkalım.


Zekeriya Özkan :
“ Fiyatlar hayali”
-Rekolteyi temmuzun ilk haftasıyla 15’i arasında yapsınlar. Haziranın ortasında rekolte yapıyorlar. Mevsim tutmuyor, ayın 15’ine doğru fındık oluma başladığında zaten yüzde 30’u tutmuyor. Bu rekolte açıklamalarında kesinlikle bilimsellik yok. Olayları duygusal ele almanın gereği yok. Neyse şartlar objektif olarak halka hizmet etsinler. Bence hem fiyat tespiti hem de rekolte tespiti hayali. Gerçeklerden tamamen uzak.


Abdullah Aydın :
“Garibanın fındığı gider fiyatlar sonra artar”
Normalde fındık yok. Ben bu sene yarısı kadar fındık yaptım. Zaten elde stok da yok. Dolayısıyla da fındık fiyatları artmalı. Ama bundan kim yararlanır onu bilmiyorum. Fındık şuan tüccarların elinde. Şuan da tüccarlar okulun açılmasını bekliyor. Okul açılır garibanların fındığı gider, sonra da borcu olmayan, durumu iyi olana fiyatlar artırılır.(ordu olay)